χρόνια πολλά

Η νόσος των «λειτουργικά αναλφάβητων» παιδιών...

24/12/2009-Καθημερινή

 

Η νόσος των «λειτουργικά αναλφάβητων» παιδιών εξαπλώνεται

 

Του Σπυρου Γιανναρα

Η υπέρμετρη αγωνία των στελεχών των ΜΜΕ και ιδιαίτερα της τηλεόρασης να διασφαλίσουν την πελατεία του μέλλοντος (τους) δεν είναι καινούργια. Πέρυσι το καλοκαίρι οι εφημερίδες πέραν του Ατλαντικού ασχολήθηκαν αρκετές μέρες με το πόρισμα έρευνας της αμερικανικής τράπεζας επενδύσεων Morgan Stanley για τη σχέση των εφήβων με τα ΜΜΕ, το οποίο αποπειράθηκε να δρέψει δάφνες απόλυτης αξιοπιστίας, καθώς το είχε συντάξει 15χρονος από το Λονδίνο.

Το αφυές πόρισμα (που ωστόσο θεωρήθηκε εξαιρετικά ρηξικέλευθο) προκάλεσε χιονοστιβάδα νέων σχετικών πορισμάτων, το οποίο συναγωνίζονται στην πιστότητα της αποτύπωσης της σχέσης των 15άρηδων με τα ΜΜΕ.

Ελάχιστη, ωστόσο, σημασία έχει σε ποια οθόνη επιλέγουν οι έφηβοι να ξοδέψουν τον χρόνο τους. Αν δηλαδή είναι εκείνη της τηλεόρασης, του υπολογιστή ή της παιχνιδομηχανής τους. Τέτοιες αγωνίες έχουν μόνο τα μεγαλοστελέχη των πολυεθνικών που ιδρώνουν για να «πιάσουν» σαν τα ποντίκια στη φάκα, τους εν δυνάμει (διαφεύγοντες) πελάτες μέχρι 40 ετών, και κυρίως τους εφήβους. Ενώ όμως η εμπορική τους αγωνία γίνεται αισθητή σε όλο το φάσμα των ΜΜΕ, οι ανησυχητικές επιπτώσεις της προσκόλλησης των παιδιών στις οθόνες δεν φαίνεται δυσκολεύουν τον ύπνο κανενός. Κι όμως το διακύβευμα του αυξανόμενου ποσοστού των οιονεί «λειτουργικά αναλφάβητων» παιδιών δεν είναι άλλο από την ποιότητα της ίδιας τους της ζωής.

Ενας λοιπόν από τους κρίσιμους στόχους της δεκαετίας, τον οποίον η Ε.Ε, είχε θέσει το 2000 ήταν η μείωση του ποσοστού των 15άρηδων που αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες στην κατανόηση ενός κειμένου, τουλάχιστον κατά 20%. Οπως, όμως, προκύπτει από τα στοιχεία που δημοσιεύει η γαλλική εφημερίδα «La Croix» το ποσοστό αυτό που κυμαινόταν στο 21,3% το 2000, ξεπέρασε το 26% το 2006. Το δε ποσοστό των εφήβων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην ανάγνωση ανήλθε από το 15,2% στο 21,7%. Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Ευρωπαίου επιτρόπου, αρμόδιου σε θέματα εκπαίδευσης, Μάρος Σέφκοβιτς, η αύξηση του ποσοστού των παιδιών που ερχόμενα σε επαφή με ένα κείμενο δυσκολεύονται να κατανοήσουν τι διαβάζουν που ανιχνεύθηκε στις αναπτυγμένες τεχνολογικά χώρες όπως τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και την Νότια Κορέα, εξαπλώθηκε και στην Ευρώπη.

Το ποσοστό αυτό σε Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία και Πορτογαλία ξεπερνάει το 25%. «Στη Βόρεια Ευρώπη αντίθετα (Ολλανδία, Δανία ή Πολωνία) κυμαίνεται στο 15%. Στη Σκανδιναβία όμως, όποιος δεν ξέρει να διαβάζει αποκλείεται από την αγορά εργασίας και περιθωριοποιείται. Κάτι που δεν συμβαίνει ακόμα στη Νότια Ευρώπη», προσθέτει ο κ. Σέφκοβιτς.

Αν δε, κανείς προσθέσει σε αυτές τις από κάθε άποψη οδυνηρές διαπιστώσεις, την ιδιαιτερότητα του ελληνικού -τουλάχιστον δυσλειτουργικού- εκπαιδευτικού συστήματος της κατάληψης και της αποχαυνωτικής αποστήθισης τις χρόνιες αναπηρίες που έχουν παροπλίσει το κράτος, θα πρέπει μάλλον να αρχίσει να αναρωτιέται για τις δυνατότητες επιβίωσης του ελλαδικού κρατιδίου.

Αφηρημένη πολυφαγία και παχυντική... δροσιά

Οι ποσότητες κάθε είδους σνακ, αναψυκτικών και φαγητών που καταβροχθίζουμε κάθε μέρα έχουν πολύ λίγη σχέση με την πείνα ή τη δίψα μας, και εξαρτώνται άμεσα με το τι βρίσκεται πρόχειρο, μπροστά μας...

Ερευνά και γράφει η ΑΓΛΑΪΑ ΚΡΕΜΕΖΗ από την Ελευθεροτυπία

«0 20ος αιώνας ήταν ο αιώνας της ιατρικής. Εντούτοις είναι ο αιώνας της αλλαγής συμπεριφοράς. Η ιατρική εξακολουθεί να πραγματοποιεί θεμελιώδεις ανακαλύψεις που καταπολεμούν τις αρρώστιες. Έχει γίνει κατανοητό, όμως, ότι μόνο αλλάζοντας την καθημερινή συμπεριφορά τους θα κατορθώσουν οι άνθρωποι να απολαύσουν ποιότητα ζωή5 και υγεία μέχρι τα βαθιά γεράματα», παρατηρεί ο Brian Wansink κάπου στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου του «Mindless eating» (Τρώγοντας Αφηρημένα).

Ο Wansink δεν είναι διαιτολόγος, ούτε γιατρός, αλλά οικονομολόγος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Cornell, και το βιβλίο του, που κυκλοφόρησε πέρσι αθόρυβα, συζητιέται τώρα σε εφημερίδες, περιοδικά, συνέδρια και στα ειδικά ιατρικά έντυπα των ΗΠΑ. Ο 46χρονος καθηγητής έκανε μια σειρά πολύ ενδιαφέροντα πειράματα. Για παράδειγμα, έδωσε στους θεατές ενός σινεμά στα περίχωρα του Σικάγου κουτιά με μπαγιάτικο ποπκόρν. Όλα τα κουτιά ήταν σημαντικά μεγαλύτερα από τα συνήθη που αγοράζουμε, και κάποια ήταν πράγματι τεράστια. Το ποπκόρν ήταν τόσο μπαγιάτικο, που έτριζε καθώς το έτρωγες. Οταν οι θεατές βγήκαν από το σινεμά, ο Wansink ζύγισε τα κουτιά και ότι είχε απομείνει μέσα.

Βρέθηκε, λοιπόν, ότι εκείνοι που πήραν τα τεράστια κουτιά έφαγαν κάπου μιάμιση φορά περισσότερο μπαγιάτικο ποπκόρν από εκείνους που είχαν μικρότερα κουτιά. Ανάλογα πειράματα έκανε και με εθελοντές οι οποίοι καλούνταν να φάνε ντοματόσουπα από ένα πιάτο που αυτόματα ξαναγέμιζε, με κάποιο σωλήνα στο κάτω μέρος του. Κι αυτοί έφαγαν πολύ περισσότερη σούπα από όση συνήθως τρώει ένας κανονικός άνθρωπος.

Τα πειράματα αυτά, και άλλα αντίστοιχα, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι ποσότητες που καταβροχθίζουμε κάθε μέρα έχουν λίγη σχέση με το πόσο πεινάμε και εξαρτώνται άμεσα με το τι βρίσκεται μπροστά μας. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του καθηγητή, οι περισσότεροι Αμερικανοί τρώνε κάπου 200 θερμίδες επιπλέον κάθε μέρα, παρασυρόμενοι και από τις τεράστιες μερίδες που προσφέρονται στα κάθε λογής εστιατόρια, χωρίς καν να το πάρουν χαμπάρι. Και μόνο όταν δεν μπορούν πια να κουμπώσουν το παντελόνι τους, συνειδητοποιούν ότι έχουν παχύνει...

Καλά θα ήταν αυτή η τελείως παράλογη αφηρημένη πολυφαγία να χαρακτήριζε μονάχα τους πληθωρικούς Αμερικανούς. Δυστυχώς, όμως, έχει πλέον εξαπλωθεί παντού στον «πολιτισμένο» κόσμο. Οι κάθε λογής λιχουδιές που προσφέρονται για να τις μασουλάμε μπροστά στην τηλεόραση, στο γραφείο και στο δρόμο έχουν αυξήσει σημαντικά το μέσο βάρος των ανθρώπων σε όλη την υφήλιο. Και τα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα διαθέτουν τώρα θέση για μεγάλο ποτήρι με αναψυκτικό και δεν βλέπει κανείς πλέον μόνο στις ΗΠΑ τους οδηγούς να μασουλούν ακατάπαυστα και να πίνουν αναψυκτικά από κάτι τεράστια ποτήρια καθώς περιμένουν εγκλωβισμένοι στην κίνηση. Τα κάθε είδους γλυκερά δροσιστικά ποτά, που τόσο τα συνηθίσαμε κι εμείς, είναι στην πλειονότητα τους γεμάτα ζάχαρη και το καθένα προσθέτει εκτός από «δροσιά» και θερμίδες όσες περίπου και μια ολόκληρη πλάκα σοκολάτα...

Μετά την επιτυχία του βιβλίου του, ο Brian Wansink αναλαμβάνει και ρόλο συμβούλου, βοηθώντας όσους θέλουν να βελτιώσουν τις διατροφικές τους συνήθειες. Αυτός και μέλη της ομάδας του επισκέπτονται τις κουζίνες σπιτιών και κοιτάζουν ψυγεία και ντουλάπια. Μεγάλα μπουκάλια με δημοφιλή αναψυκτικά στο ψυγείο, στην κατάψυξη παγωτά σε υπερμεγέθεις συσκευασίες ή ντουλάπια γεμάτα μπισκότα, κουλουράκια, τσιπς, γαριδάκια και άλλα τέτοια πολυεπεξεργασμένα σκουπιδοτρόφιμα, και καθόλου φρούτα, λαχανικά ή άλλα υλικά, που δείχνουν ότι στο σπίτι μαγειρεύεται κανονικό φαγητό κάθε μέρα, δείχνουν ότι οι ιδιόκτητες βρίσκονται σε τελείως λάθος δρόμο.

Φαντάζομαι ότι θα το βλέπετε κι εσείς, αντικρίζοντας τα καρότσια του σουπερμάρκετ στην ουρά για το ταμείο. Όσο περισσότερα μισομαγειρεμένα και έτοιμα πιάτα, τσιπς, αλλαντικά και μπουκάλια με γλυκερά ποτά περιέχει το καλάθι, τόσο μεγαλύτερη είναι η διάσταση της μέσης εκείνου που το σπρώχνει...

ένας χρόνος μετά....

τι έχει μείνει και τι έχει γίνει...

Το ψυχόδραμα ξεπερνάει την πραγματικότητα και το βολικό δράμα αφήνει το αυγό του φιδιού να εκκολάπτεται.

Το μνημόσυνο παίρνει την θεολογική του διάσταση  και εξαφανίζει τα αίτια, θεοποιώντας τις αφορμές.

Η μαθητική εξέγερση δίνει τη θέση της στην κοινωνική άμυνα απέναντι στους κουκουλοφόρους και ο αυταρχισμός γύρω από το αστυνομικό καθεστώς, στοχεύει στις κακές επιλογές των αστυνομικών.

Όλα καλά στη σιλωάμ της νέας κυβέρνησης , μια νέα τάξη δημιουργείται που θα απολυμαίνει παντού το κακό με την ευκολία του αντισηπτικού απέναντι στη γρίππη.

Οι Αλέξηδες αυτής της χρονιάς που παραδέρνουν στην Αμάθεια, στην Ανεργία, στην Αφασία και στο Αδιέξοδο ψάχνουν να βρουν το όργανο να τους σκοτώσει αληθινά, για να γίνουν ορατό πρόβλημα.

Γιατί οι γενικότητες, εδώ και καιρό, έπαψαν να ορίζουν τους κανόνες.

(άλλη μια επέτειος λοιπόν μετά τον Πέτρουλα, τον  Τεμπονέρα, την Κούνεβα και όλους τους ξεχασμένους για αιτήματα που συνεχίζουν να υπάρχουν, περιμένοντας να τα ξαναανακαλύψουμε)

παρακολουθώντας την υπουργό....

....μαζί με μια τυχαία τάξη από το Λύκειο Λίμνης.

Το ενδιαφέρον των παιδιών σκόρπιο και αποσπασματικό,  μαζί με τα κολλήματα της απ' ευθείας δοκιμαστικής μετάδοσης από το sch.gr.

Το ενδιαφέρον το δικό μου στις κοινές αντιδράσεις των παιδιών όλων των σχολείων, στα θέματα αυθαιρεσίας,κόντρας και βαριεστιμάρας.

Μέσα σε ένα σχολείο που δεν αλλάζει, που οι κυβερνήσεις το χαζεύουν και το χαϊδεύουν, που το εκπαιδευτικό όραμα εναλλάσσεται και αυτό με το εκπαιδευτικό δράμα της συνήθειας των πραγμάτων.

Έτσι είναι, έτσι τα βρήκαμε , εμείς θα τα αλλάξουμε ;

Όταν το μέλημα των δασκάλων και των παιδιών είναι κοινό , το πότε θα σχολάσουμε όλοι , η ανοικοδόμηση της παιδείας ακολουθεί την τηλεοπτική πεπατημένη.

Όλοι εμπρός για την άνοδο της βραδινής ζώνης. Από τον καναπέ.