Κάπνισμα & καρκίνος του πνεύμονα

«Ο Καπνός του τσιγάρου περιέχει 4.000 χημικές ουσίες, 55 από τις οποίες είναι δυνητικά καρκινογόνες»

Χωρίς καμία αμφιβολία, ο Καρκίνος του Πνεύμονα (ΚΠ) απο­τελεί μία σύγχρονη επιδημία. Κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται πα­γκοσμίως πάνω από 1,5 εκατομμύρια άτομα με ΚΠ, ενώ στην Ελλάδα καταγράφονται 7.000 θάνατοι από ΚΠ ετησίως. Οι πε­ρισσότεροι ασθενείς με ΚΠ είναι καπνιστές. Τόσο οι ίδιοι όσο και οι συγγενείς τους, παρουσιάζουν ένα «ενοχικό σύνδρομο» που απορρέει από την άποψη ότι «αφού κάπνιζαν, υφίστανται τις συ­νέπειες». Είναι πλέον τεκμηριωμένο ότι το κάπνισμα ενοχοποι­είται για τις περισσότερες περιπτώσεις ΚΠ. Το 90% των ασθενών με ΚΠ είναι ενεργοί ή πρώην καπνιστές. 0 ΚΠ στατιστικά είναι 10 φορές συχνότερος στους καπνιστές απ' ότι στους μη καπνιστές. Ο κίνδυνος αυξάνει όσο αυξάνει η ποσότητα και η διάρκεια του κα­πνίσματος και όσο μικρότερη είναι η ηλικία έναρξης. Το κάπνι­σμα ευθύνεται και για άλλες κακοήθειες, όπως είναι ο καρκίνος του λάρυγγα, του οισοφάγου, της ουροδόχου κύστης κ.ά., αλλά και για το 80-90% των χρόνιων αναπνευστικών νοσημάτων και το 23-40% των εμφραγμάτων του μυοκαρδίου. Και το παθητικό κάπνισμα έχει ενοχοποιηθεί για την ανάπτυξη ΚΠ. Επιδημιολο­γικές μελέτες έχουν δείξει ότι ενήλικες που συζούν με καπνιστές και δεν καπνίζουν, έχουν 15% περισσότερες πιθανότητες να νο­σήσουν από ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα και να καταλήξουν από αυτές, σε σύγκριση με ενήλικες που κατοικούν σε σπίτι που δεν υπάρχουν καπνιστές. Ο κίνδυνος ανάπτυξης του ΚΠ αυξάνεται κατά 20-30%.

Το κάπνισμα παραμένει μια στοχευμένη, δύσκολα αντιμετωπίσιμη συνήθεια, που αποτελεί δυστυχώς σημαντική αιτία θνη­σιμότητας παγκοσμίως. Η διακοπή του καπνίσματος έχει άμεσες και μακροπρόθεσμες ωφέλειες σε κάθε ηλικία και είναι ευεργετι­κή, τόσο σε άτομα που δεν έχουν οποιαδήποτε συμπτώματα νο­σηρότητας, όσο και σε εκείνα που υποφέρουν από σοβαρά προ­βλήματα υγείας. Οι αποτελεσματικές προσεγγίσεις για τη διακο­πή του καπνίσματος, περιλαμβάνουν την παροχή σύντομης συμ­βουλευτικής παρακίνησης από τους επαγγελματίες υγείας, τη φαρμακοθεραπεία, τη χορήγηση υλικού αυτοβοήθειας, τη συνέ­ντευξη παροχής κινήτρων (Σ.Π.Κ.) καθώς και τη γνωσιακή-συμπεριφορίστικη θεραπεία (Γ.Σ.Θ.). Ενδεδειγμένη θεραπεία είναι η θεραπεία υποκατάστασης με νικοτίνη. Υπάρχουν 6 ενδεδειγμένες διαθέσιμες μορφές: η τσίχλα, το αυτοκόλλητο, η ρινική και η εισπνεύσιμη μορφή χορήγησης, η υπογλώσσια μορφή και οι παστίλιες.Άλλες εναλλακτικές είναι η θεραπεία με βουπροπιόνη, τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά όπως η νορτριπτυλίνη και η κλονιδίνη και η βαρενικλίνη. Παράλληλα με τη φαρμακευτική ή τη συμβουλευτική παρέμβαση ενδείκνυται η χορήγηση ενημερωτι­κών δελτίων, εγχειριδίων και οπτικοακουστικού υλικού.

Πηγή

ΝΕΑ ΥΓΕΙΑ, τεύχος 62

Για τη Συντακτική Επιτροπή των Χημικών Χρονικών τ.4/2009 Οριάνα Λανίτου